Aby skorzystać ze świadczeń pieniężnych wypłacanych przez MOPS należy spełnić podstawowy warunek, jakim jest kryterium dochodowe.
Od 1 października 2018 r. obowiązują nowe kwoty miesięcznych kryteriów dochodowych. Dla osoby samotnie gospodarującej wynosi ona 701 zł, a dla osoby w rodzinie – 528 zł. Kwota dochodu z 1 ha przeliczeniowego wynosi 308 zł.

Zasiłek stały.
Wypłacany jest osobom w podeszłym wieku lub tym, które nie mogą już pracować. Natomiast w każdym z tych przypadków obowiązują inne kryteria przyznawania zasiłku.
Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów – z dniem 1 października 2018 roku weszły w życie przepisy z 11.07.2018 roku odnośnie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
W praktyce oznacza to nową kwotę maksymalnego zasiłku stałego, który zachowa swoją ważność do końca 2019 roku.
Kwota zasiłku zależy od indywidualnej decyzji pracownika socjalnego. Niemniej jednak zakłada się, że wysokość realizowanego świadczenia w 2019 roku nie może być niższa niż 30 zł i wyższa niż 645 zł.
Osoby samotnie gospodarujące otrzymają zasiłek stały tylko pod warunkiem osiągnięcia wieku, który uniemożliwia im podjęcie jakiejkolwiek pracy. Za taki stan uważa się ukończenie 65 roku życia wśród mężczyzn oraz 60 roku życia wśród kobiet.

Z zasiłku stałego nie mogą skorzystać osoby, u których występuje zbieg prawa do zasiłku stałego oraz:
– renty socjalnej
– świadczenia pielęgnacyjnego
– specjalnego zasiłku opiekuńczego
-dodatku przysługującego osobie samotnie wychowującej dziecko.

Uwaga: Zasiłek stały nie jest przyznawany w przypadku utraty prawa do pobierania zasiłku dla bezrobotnych w wyniku upływu ustawowego okresu jego pobierania lub utraty prawa do pobierania zasiłku dla opiekuna. Podczas ustalania wysokości świadczenia oraz tego, czy w ogóle takie przysługuje – nie bierze się pod uwagę kwoty zasiłku okresowego.

Zasiłek okresowy
Zasiłek wypłacany jest w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.

Zasiłek okresowy ustala się:

• w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie
  i niższa niż 20 zł.
• w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Jednak kwota zasiłku nie może być niższa niż 20 zł., ale może ona wynosić od 50% do 100% tej różnicy.

Zasiłek celowy
Zasiłek celowy przyznawany jest w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej. Przyznawany jest jednorazowo w danym miesiącu kalendarzowym. Zasiłek może być przyznany w całości lub w części na potrzeby takie jak: zakup żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, koszty pogrzebu. Uwaga: nie jest to jednak katalog zamknięty, można wnioskować także o wydatki, które nie są wymienione w ustawie.
Zasiłek celowy przyznawany jest osobom lub rodzinom spełniającym kryteria dochodowe. Kryteria dochodowe podlegają weryfikacji co 3 lata. Zasiłek celowy pomimo niespełniania kryterium dochodowego może jednak zostać przyznany osobom albo rodzinom, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej. W takich sytuacjach pomoc może nie podlegać zwrotowi.

Ważne: Przepisy ustawy o pomocy społecznej nie wskazują minimalnej ani maksymalnej wysokości zasiłku celowego.

Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
Składki na ubezpieczenie społeczne mogą być opłacane za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem.
Ośrodek pomocy społecznej opłaca składkę na ubezpieczenia emerytalne  i rentowe od kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby opiekującej się nie przekracza 150% kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie i osoba opiekująca się nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z innych tytułów lub nie otrzymuje emerytury albo renty. Dotyczy to również osób, które w związku z koniecznością sprawowania opieki pozostają na bezpłatnym urlopie.
Przez ojca i matkę należy rozumieć również ojca i matkę współmałżonka. O konieczności sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad osobami, o których mowa powyżej, należy przedstawić zaświadczenie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego wydane nie wcześniej niż na 14 dni przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczenia. Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w wysokości określonej przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych jest opłacana przez okres sprawowania opieki.
Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie przysługuje osobie, która w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczenia:

• ukończyła 50 lat i nie posiada okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) wynoszącego co najmniej 10 lat
• posiada okres ubezpieczenia (składkowy i nieskładkowy) wynoszący 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn.

Składki na ubezpieczenie zdrowotne

Ośrodek pomocy społecznej opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne za osobę bezdomną objętą indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności, na zasadach określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest również za osoby pobierające zasiłek stały – pod warunkiem, że nie są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu.

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasady przyznawania oraz wypłacania zasiłku pielęgnacyjnego reguluje Ustawa o świadczeniach rodzinnych.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
• osobie, która ukończyła 75 lat
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. 

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego
• osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie
• osobie, która pobiera zasiłek pielęgnacyjny w innym organie
• jeżeli członkowi rodziny osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tych osób, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Od dnia 1 listopada 2018 r. do dnia 31 października 2019 r . wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosiła 184,42 zł miesięcznie.
Od dnia 1 listopada 2019 r. zasiłek pielęgnacyjny wypłacany jest w wysokości 215,84 zł miesięcznie.

Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony.

Uwaga: Zasiłek pielęgnacyjny nie jest uzależniony od kryterium dochodowego.

Świadczenie pielęgnacyjne

Od 1 stycznia  2019 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 1.583 zł. miesięcznie. Świadczenie jest co roku waloryzowane i wzrasta o procentowy wskaźnik, o jaki zwiększać się będzie minimalne wynagrodzenie za pracę. 
Od 1 stycznia 2020 r. świadczenie pielęgnacyjne będzie wynosić 1.830 zł. miesięcznie. 

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność tej osoby powstała:
– nie później niż do ukończenia 18 roku życia
lub
– w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do  ukończenia 25 roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje :

• matce lub ojcu
• opiekunowi faktycznemu dziecka
• osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną (dziadkowie, rodzeństwo)
• innym osobom, na których zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Powyższe osoby mogą skorzystać ze świadczenia, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, by opiekować się osobą :

• legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji,

albo

• osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie przysługuje również osobom nie spokrewnionym w stopniu pierwszym z osobą wymagającą opieki, lecz tylko, gdy spełnione są łącznie poniższe warunki:

• rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
• nie ma rodziców, opiekunów faktycznych dziecka lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne może mieć status osoby poszukującej pracy lub status osoby bezrobotnej.
Uwaga: Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje bez względu na dochody w rodzinie.