Aby zamieszkać w DPS-ie, należy spełniać konkretne kryteria zdrowotne. Prawo do umieszczenia w domu opieki społecznej przysługuje osobom, które wymagają całodobowej opieki z powodu: wieku, choroby i/lub niepełnosprawności.
Warunkiem jest brak możliwości samodzielnego funkcjonowania w codziennym życiu oraz brak możliwości zapewnienia niezbędnej pomocy przez rodzinę.
Największe szanse na przyjęcie mają osoby samotne, potrzebujące pomocy przez cały czas. Pacjent kierowany jest do odpowiedniego typu DPS-u, który znajduje się jak najbliżej jego miejsca zamieszkania.
Typy domów pomocy społecznej
Domy pomocy społecznej są dzielone na typy, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone. DPS-y mogą być dla: osób w podeszłym wieku, osób przewlekle somatycznie chorych, osób przewlekle psychicznie chorych, dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie, dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, osób niepełnosprawnych fizycznie, a także osób uzależnionych od alkoholu.
Wymagane dokumenty
Pierwszym krokiem jest skompletowanie dokumentów, które będą później dołączone do wniosku o przyjęcie seniora do domu opieki społecznej. Są to:
- zaświadczenie lekarza rodzinnego o stanie zdrowia seniora i potrzebie sprawowania całodobowej opieki,
- zaświadczenie od lekarza psychiatry – w przypadku chorych psychicznie,
- zaświadczenie od psychologa – w przypadku upośledzonych umysłowo,
- zaświadczenie o dochodach lub decyzję ZUS o przyznaniu renty bądź emerytury,
- oświadczenie woli o umieszczeniu w domu pomocy – podpisane przez seniora,
- oświadczenie rodziny wyjaśniające, że nie ma możliwości opieki nad daną osobą.
Złożenie pisemnego wniosku
Starania o zamieszkanie w DPS-ie należy rozpocząć od wizyty osoby ubiegającej się o skierowanie lub jej przedstawiciela ustawowego/opiekuna prawnego w ośrodku pomocy społecznej – właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub ostatniego miejsca zameldowania. Tam składa się pisemny wniosek.
We wniosku powinna znaleźć się prośba o skierowanie danej osoby do domu pomocy społecznej, a w przypadku jej ubezwłasnowolnienia – postanowienie sądu zezwalające opiekunowi prawnemu na podjęcie czynności związanych z umieszczeniem w DPS-ie.
Jeśli w pobliżu miejsca zamieszkania działa dom pomocy, podczas składania wniosku można prosić o przyznanie miejsca właśnie w nim. Niekoniecznie jednak uda się dostać do tego DPS. Osoby starsze otrzymują zwykle skierowanie do ośrodka zajmującego się konkretnymi schorzeniami.
Wywiad środowiskowy
Kolejnym krokiem jest spotkanie z pracownikiem socjalnym ośrodka pomocy społecznej. Przeprowadzi on wywiad środowiskowy, sprawdzi sytuację życiową, materialną oraz zdrowotną. W razie potrzeby: pomoże również skompletować dokumenty, na podstawie których stwierdzi, czy dana osoba powinna zostać skierowana do DPS-u. Pracownik socjalny musi też zweryfikować, czy nie ma możliwości świadczenia usług opiekuńczych w domu przez rodzinę lub gminę.
Oczekiwanie na decyzję
– Ośrodek pomocy społecznej ma 30 dni na rozpatrzenie wniosku. W skomplikowanych przypadkach, proces ten może potrwać do dwóch miesięcy.
– Jeżeli ośrodek wyda opinię pozytywną i przydzieli miejsce w domu pomocy, prześle całą dokumentację danej osoby do właściwego powiatowego centrum pomocy rodzinie z prośbą o umieszczenie w konkretnej placówce.
– Zainteresowany otrzyma informację o przyznaniu miejsca na liście oczekujących do domu pomocy społecznej.
Długość procesu oczekiwania może być różna. Kiedy pacjent otrzymuje przybliżoną datę przyjęcia – nie oznacza to, że musi on dostać się do placówki w określonym czasie. Czasami pomimo skierowania do DPS pacjent nie zostaje przyjęty z powodu braku miejsc.
W przypadku, kiedy dana osoba nie może czekać na przyjęcie do domu pomocy społecznej, zostaje wysłana do innej placówki opiekuńczej w której jest akurat wolne miejsce.
Osoby samotne, które są w trakcie oczekiwania na miejsce w domu pomocy społecznej, mogą skorzystać z usług opiekuńczych z ośrodka pomocy społecznej, która obejmuje pomoc w zakresie podstawowych potrzeb życiowych. Jej zakres ustala miejscowy ośrodek pomocy społecznej.
Odwołanie się od decyzji
Jeśli centrum pomocy rodzinie poinformuje o odmowie umieszczenia w domu pomocy, można odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego. Mamy na to 14 dni od daty wydania negatywnej decyzji.
Dom pomocy społecznej – kto płaci za pobyt?
Mieszkaniec domu pomocy opłaca pobyt w wysokości nie więcej niż 70% swojego dochodu. Różnicę pomiędzy kwotą wnoszoną przez seniorem a kosztem jej utrzymania w pierwszej kolejności pokrywa rodzina. Jeżeli zaś senior nie posiada własnego dochodu – nie ponosi on żadnych opłat za pobyt w DPS. W całości płaci wtedy za niego gmina.
W zależności od rodzaju placówki, standardu i miejscowości – koszt pobytu waha się pomiędzy 2.500 zł a 3.900 zł.